Geschiedenis

Nieuw onderzoek in de befaamde Mandringrot biedt niet alleen een nieuw perspectief op de vroegste voorgeschiedenis van de Homo sapiens in Europa. Het brengt ook met zich mee dat we de nadagen van de neanderthaler misschien wel grondig moeten herbekijken.

Genetisch onderzoek brengt een verrassend nieuw inzicht in de oorsprong de Picten, een van de meest tot de verbeelding sprekende oude West-Europese volkeren.

Archeologisch en DNA-onderzoek werpt een verrassend nieuw licht op het krijgersvolk Xiongnu dat de bouw van de Chinese Muur in een stroomversnelling bracht. Vrouwen hadden bij hen meer dan twintig eeuwen geleden een belangrijke rol als cultuurbewakers en machtspolitici.

Archeologen denken maar beter twee keer na voor ze scherpe stenen of steenscherven aan oermensen toewijzen, nu is gebleken dat ook apen ze kunnen produceren.

De overgang naar landbouw heeft een diepgaande invloed gehad op de ontwikkeling van ons immuunsysteem. Maar dat zit anders dan verwacht.

Zondag focust Het Verhaal van Vlaanderen op de Eerste Wereldoorlog. Wij geven je alvast een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen in de aanloop naar, tijdens en na "The Great War".

Op de Wereldtentoonstelling van 1894 werden 144 Congolezen in een namaakdorp te kijk gezet. De geënsceneerde mensenzoo moest het contrast benadrukken tussen de Afrikaanse primitiviteit en de Europese superioriteit. Maar achter de stereotiepe koloniale propaganda ging een menselijke tragedie schuil.

Hoe mummificeerden de oude Egyptenaren hun doden? Een chemische analyse biedt nieuwe inzichten in de receptuur van de balsem, waarvoor zelfs ingrediënten uit het tropisch regenwoud nodig waren.

Religieuze vernielingen zijn van alle tijden. Ruim 450 jaar geleden deelden de Lage Landen in de brokken.

In de vijftiende eeuw behoorden de Nederlanden tot de best georganiseerde regio’s van Europa. Twee historici kijken voorbij de vorsten, naar de andere spelers die aan de touwtjes trokken.

Een aanzienlijk deel van het tin uit een ruim drieduizend jaar oud scheepswrak voor de kust van Turkije kwam helemaal uit mijnen in het huidige Oezbekistan.

De richting van honderden monumentale gebouwen ten opzichte van verschillende hemellichamen onthult dat de oude Olmeken en Maya al rond 1000 v. Chr. gebruik maakten van de 260-dagen kalender. Dat is eeuwen eerder dan archeologen tot nu toe konden bewijzen.

Nieuw onderzoek naar iconische fossielenbedden met resten van uitgestorven reusachtige zeezoogdieren ontrafelt een intrigerend mysterie. Maar het leert ons ook iets over de oorsprong van het voortplantingsgedrag van hun evolutionaire nazaat, de walvis.

Nu de Nederlandse regering officieel excuses heeft aangeboden voor het slavernijverleden rijst de vraag: zou iedere individuele Nederlander een stukje verantwoordelijkheid op zich moeten nemen? En hoe zit dat in België?

Een analyse van visrestanten gevonden op een archeologische site in Israël bracht sporen van koken aan het licht die zo'n 780.000 jaar oud zijn. Het zijn meteen de oudste sporen van het gebruik van vuur bij het bereiden van voedsel.

Weet jij wie de grootmoeder van je grootmoeder is? Zelfs met een familiestamboom kan je dat niet zomaar achterhalen. Genetisch genealoog Maarten Larmuseau (KU Leuven en Histories vzw) moedigt vrijwilligers daarom aan om hun moederlijke stamlijn op te stellen. Die zoektocht naar onze 'voormoeders' levert hem nu een jaarprijs wetenschapscommunicatie en de Eos Publieksprijs op.

De verstrengeling tussen een WK voetbal en propaganda is zo oud als het toernooi zelf. Maar werkt het veronderstelde massapsychologische mechanisme van stimulus en succesrespons wel?

Vandaag wordt officieel de 8 miljardste mens geboren. Daar komen nog bijna 2 miljard mensen bij. Toch duikt het gemiddelde kindertal per vrouw onder de grens waarop de populatie stabiel blijft. Begint de wereldbevolking deze eeuw al te krimpen?