Kim Verhaeghe

De huidige griepvaccins richten zich hoofdzakelijk tegen de griepvirusstammen die in het vaccin aanwezig zijn. Kristien Van Reeth, professor aan de faculteit Diergeneeskunde van de UGent, en haar collega’s beschrijven in het vakblad Nature Communications een vaccinatiestrategie die veel breder beschermt.

Een vleesetende plant die insecten in een dodelijke val lokt, biedt zijn slachtoffers net voor hun levenseinde nog de kans om nageslacht te produceren. De prooien halen dus ook voordeel uit deze fatale ‘samenwerking’.

Nachtvlinders die in stedelijke gebieden leven, evolueerden mogelijk kleinere vleugels om minder hinder te ondervinden van lichtvervuiling.

We kennen schelpdieren vooral van de schelpen die aanspoelen op het strand, maar hoe ziet het leven van een mossel eruit, wat eet een zwaardschede en hoe planten oesters zich voort? Jan Seys, marien bioloog en communicatieverantwoordelijke bij het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ), geeft antwoord in deze aflevering van onze podcast.

Olifantsvissen oriënteren zich op basis van elektrische signalen die ze uitzenden en opvangen. Mogelijk delen de vissen dat waarnemingsvermogen met soortgenoten om zo hun “zicht” te verruimen.

Trekkende ooievaars passen hun route elk jaar aan op basis van hun ervaring. Oudere vogels vliegen daardoor in een meer directe lijn en verbruiken minder energie.

De ontdekster van het coronavirus was een vrouw, net zoals de eerste klimaatwetenschapper en de persoon die de Amerikaanse achterstand in de space race met Rusland dichtte. Wetenschapsjournaliste en deeltjesfysicus Margriet van der Heijden schreef er een boek over: “Ongekend”. In deze aflevering vertelt ze het verhaal van wetenschapsheldinnen June Almeida, Eunice Foote en Mary Sherman Morgan.

Biologe Lynn Margulis veranderde onze kijk op de vroege evolutie radicaal. In 1967 kwam ze met de revolutionaire stelling dat niet competitie, maar samenwerking tussen verschillende micro-organismen de evolutie naar complexe organismen mogelijk maakte. Genetisch genealoog vertelt Maarten Larmuseau vertelt in deze aflevering over de geniale, maar ook omstreden, biologe.

Émilie du Châtelet bewees, zeer ongewoon voor die tijd, dat een vrouw in een praaljurk net zo goed een wetenschappelijk genie kan zijn. Natuurkundige Frank Verstraeten en verhalenverteller Céline Broeckaert vertellen in deze aflevering van Wetenschapsheldinnen over het leven en werk van Émilie du Châtelet. Je zal merken dat ze hun adoratie voor Émilie moeilijk kunnen verstoppen.